یکی از سئوالات مهم برای مدیران شبکه آن است که در کدام بخش از شبکه از کابل شبکه مسی و در کدام بخش، از کابل فیبر نوری استفاده شود. یافتن پاسخ این سئوال بسیار مهم، نقش اساسی در طراحی شبکه، برآورد هزینه و مدت زمان اجرا ، انتخاب تجهیزات شبکه مورد نیاز و در نهایت کیفیت شبکه حاصله خواهد داشت.
فرض کنید یکی از مشتریان شما، درخواست نصب و راه اندازی شبکه‌ای در دو ساختمان 20 طبقه با نقشه یکسان که ارتفاع هر طبقه نیز 3 متر بوده را دارد. در هر طبقه حدود 60 کلاینت وجود دارد که گروهی با نرم افزار اتوماسیون ادارای، گروهی با نرم افزارهای مهندسی و برخی با نرم افزار های مالی کار می کنند. نقشه ساختمان به گونه‌ای طراحی شده است که فضای کوچکی برای عبور کابلهای برق، مخابرات و شبکه اختصاص یافته است. در این فضا، چندین کابل برق جهت تأمین برق ساختمان نصب گردیده است. فاصله بین دو ساختمان نیز 1000 متر می باشد.
بعد از اعلام نیاز مشتری سؤالات زیر برای کارشناس شبکه مطرح می‌گردد:
1- آیا برای این پروژه می‌توان بطور کامل از کابلهای شبکه مسی استفاده نمود؟
2- آیا بهتر نیست بطور کامل از کابلهای فیبر نوری استفاده نمود؟
3- مزایای استفاده از کابلهای فیبر نوری نسبت به کابلهای شبکه مسی چیست؟
4- استفاده از کابلهای فیبر نوری در چه مکان‌هایی مناسب است؟
5- آیا برای ارتباط بین دو ساختمان می‌توان از رادیو استفاده نمود؟
بررسی ویژگی های بخشهای مختلف پروژه
با توجه به شرایط فیزیکی و محیطی حاکم بر دو ساختمان پروژه و نیاز به وجود یک شبکه پایدار و پرسرعت جهت استفاده مشتری، پروژه مذکور به سه بخش کلی با خصوصیات زیر تقسیم می گردد:
بخش اول: شبکه داخلی هر طبقه
نکات مهم در هر طبقه که قبل از شروع کار باید مورد توجه و بررسی دقیق قرار گیرند، عبارتند از :
1- تعداد زیاد کلاینت‌ها.
2- فاصله کم هر کلاینت تا سوئیچ آن طبقه.
3- حداکثر پهنای باند مورد نیاز هر کلاینت 1000M میباشد.
4- اکثر کاربران آموزش تخصصی ندیده‌اند.
5- بالا بودن هزینه تجهیزات فیبر نوری و پشتیبانی از آنها.
بخش دوم: برقراری ارتباط بین طبقات
نکات مهم موجود جهت برقراری ارتباط بین طبقات که باید قبل از شروع کار مورد توجه و بررسی دقیق قرار گیرند، عبارتند از :
1- فضای محدود برای کابل کشی (عدم امکان استفاده از حجم بالای کابل).
2- وجود کابل برق و امکان ایجاد نویز و اختلال در شبکه.
3- ارتفاع هر طبقه 3 متر بوده و ساختمان نیز 20 طبقه دارد.
بخش سوم: برقراری ارتباط بین دو ساختمان
جهت برقراری ارتباط بین شبکه دو ساختمان، باید به نکات مهم زیر توجه نمود :
1- فاصله بین دو ساختمان یک کیلومتر میباشد.
2- بین دو ساختمان، ساختمان دیگری وجود ندارد.
3- امکان حفر زمین و کانال گذاری بین دو ساختمان وجود دارد.
استفاده از کابل مسی برای راه اندازی بستر شبکه هر طبقه
با توجه به تعداد زیاد کلاینت‌ها ، فاصله کم هر کلاینت تا سوییچ شبکه آن طبقه ، بالا بودن هزینه تجهیزات مربوط به فیبر نوری و اینکه کابلهای شبکه مسی Cat 6 یا Cat 6A پهنای باند مورد نیاز هر کاربر را بطور کامل تامین می کند ( پهنای باند کابل Cat 6 برابر 1000M و کابل Cat 6A برابر 10G در فاصله حدود 90 متر میباشد)، در نتیجه بهترین انتخاب برای استفاده در بستر شبکه هر طبقه ، کابل شبکه Cat6 میباشد. البته برای برخی از کلاینت ها که به پهنای باند بیشتر از 1000 مگابایت نیاز دارند، باید از کایل Cat 6A یا کابل Cat 7 استفاده نمایید.
استفاده از کابل فیبر نوری برای Uplink یا Backbone
بهترین انتخاب ممکن برای برقراری مسیر ارتباطی بین سوییچ های طبقات ( uplink یا backbone ) استفاده از فیبر نوری می باشد. البته برای استفاده از فیبر نوری باید سوییچ های هر طبقه از ماژول فیبر پشتیبانی کنند در غیر اینصورت نمی توانید از فیبر نوری در بستر شبکه استفاده نمایید. اگر سوییچ های شبکه از ماژول فیبر پشتیبانی نمی کردند، از کابل cat6A یا cat7 که فویل دار یا فویل و شیلد دار باشد برای برقرار ارتباط بین طبقات استفاده کنید. در این حالت حتما دقت کنید که کابل فوق به ارت ساختمان متصل گردد. اگر احیانا چاه ارت در ساختمان وجود نداشته باشد و امکان حفر یک چاه ارت نیز نباشد کمترین کاری که میتوانید برای جلوگیری از بروز نویز و EMI انجام دهید، اتصال سیم ارت به لوله آب ساختمان می باشد.
استفاده از کابل فیبر نوری جهت برقراری ارتباط بین دو ساختمان
همانطور که در شرح پروژه گفته شد، فاصله بین دو ساختمان یک کیلومتر بوده و داده‌های حجیمی بین کلاینت‌ها رد و بدل می‌شود و با توجه به مسافت زیاد و عدم پشتیبانی کابلهای شبکه مسی از این مسافت، استفاده از کابلهای فیبر نوری توصیه می‌شود همچنین به خاطر اینکه ساختمان دیگری بین دو ساختمان پروژه وجود ندارد و دو رادیو می‌توانند دید مستقیم به یکدیگر داشته باشند، امکان استفاده از رادیو برای برقراری ارتباط بین دو ساختمان وجود دارد. ولی رادیوهای با قیمت پایین، پهنای باند کمی را در اختیار قرار می‌دهند که مناسب این پروژه نیستند و رادیوهای با پهنای باند بالا، هزینه‌های سنگینی را به پروژه تحمیل می‌نمایند. همچنین شرایط محیطی و جوی نیز در کیفیت برقراری ارتباط رادیوها تاثیر بسیاری خواهند داشت و موجب نارضایتی کاربران شبکه می گردند.
